O tym, że chemii w żywności jest mnóstwo, wiadomo. Jednak dokładne czytanie etykiet i świadomość „co jest czym” może uchronić Was przed różnymi nieprzyjemnymi, a czasem niebezpiecznymi skutkami ubocznymi. Ile razy zastanawialiście się, skąd u Was zgagi, złe samopoczucie, senność, rozdrażnienie, choć wydawałoby się, że w Waszej lodówce goszczą zdrowe produkty a „miska” jest „czysta”. Dodatkowo, niektóre konserwanty i inne dodatki do żywności wykazują działanie synergistyczne (czyli jeden wzmacnia działanie drugiego), a niektóre występując w duecie powodują powstanie prawdziwej mieszanki wybuchowej – np. E211 + E300 + wysoka temperatura = benzen, czyli substancja silnie rakotwórcza. Legenda głosi, że wg przepisów produkty spożywcze mogą zawierać maks. 2 dodatki E. No cóż… nie bez powodu użyłam słowa „legenda”.
Ten cykl podzielę na kilka części, żeby nie pojawił się zbytni natłok informacji – łatwiej jest przecież zapamiętać jednorazowo mniejszą „objętość”. I tak dziś na pierwszy ogień idą najczęściej stosowane w jedzeniu i niebezpieczne konserwanty, czyli Wasze (i moje) ulubione E z grupy E200:
E200
Nazwa chemiczna: Kwas sorbowy
W czym jest?
Sery, mrożone pizze i inne ciasta, mrożone kremy do ciast, syropy czekoladowe, lemoniady, pieczywo, skorupiaki, wino, cydr.
Inne: pasty do zębów, płyny do płukania jamy ustnej, nici dentystyczne, kosmetyki
Co nam robi?
Kontaktowe zapalenie skóry, rumień, podrażnienia, astma,
E202
Nazwa chemiczna: Sorbinian potasu
W czym jest?
Gotowe ciasta i wypieki, pieczywo, napoje gazowane, wino, czekolada
Inne: kosmetyki, papierosy
Co nam robi?
Podrażnienia skóry, alergie, zaburzenia behawioralne
E 203
Nazwa chemiczna: Sorbinian wapnia
W czym jest?:
Pieczywo, twarogi, sery, przetwory mleczne, napoje bezalkoholowe
Inne: kosmetyki, maści
Co nam robi?
Podrażnienia skóry, alergie, zaburzenia behawioralne
E 210
Nazwa chemiczna: kwas bezoesowy
W czym jest?
Galaretki, soki owocowe, soki warzywne, ciasta owocowe (szczególnie szarlotki), margaryny, konserwy rybne, warzone napoje bezalkoholowe, gumy do żucia, lody
Co nam robi?
Astma, pokrzywka, zaburzenia behawioralne, podrażnienie śluzówki żołądka i jelit, możliwe działanie rakotwórcze
E211
Nazwa chemiczna: Benzoesan sodu
W czym jest?
Przetwory owocowe i warzywne, sałatki, koncentraty pomidorowe, sosy, marynaty, majonezy, soki, przeciery, konserwy rybne, gotowane krewetki, napoje
Inne: pasty do zębów, środki diagnostyki wątroby
Co nam robi?
Działa drażniąco na śluzówkę żołądka. Pod wpływem temperatury wraz z witaminą C (E300) tworzy beznen, będący związkiem rakotwórczym (napoje!). Może powodować podrażnienia śluzówki, oczu, skóry, wstrząs anafilaktyczny
E212
Nazwa chemiczna: Benzoesan potasu
W czym jest?
Przetwory owocowy, głównie dżemy, niektóre smarowidła do pieczywa
Inne: kosmetyki
Co nam robi?
Działa drażniąco na śluzówkę żołądka, astma, egzema, wysypki. Środek niebezpieczny dla osób przyjmujących aspirynę
E213
Nazwa chemiczna: Benzoesan wapnia
W czym jest?:
Bezmleczne sosy, lody, margaryny, soki owocowe, napoje bezalkoholowe, gumy do żucia
Co nam robi?
Astma, pokrzywka, reakcje alergiczne, zaburzenia behawioralne, anafilaksja. Środek niebezpieczny dla osób przyjmujących aspirynę
E214
Nazwa chemiczna: p-Hydroksybenzoesan etylu
W czym jest?
Warzywa i owoce, żelatyna, przetwory rybne, margaryny
Inne: pasty do zębów
Co nam robi?
Alergie, może wywoływać skurcze mięśni i mieć działanie odurzające
E220
Nazwa chemiczna: Dwutlenek siarki
W czym jest?:
Wina, soki owocowe, suszone owoce, koncentraty owocowe
Inne: środki do wybielania, np. tkanin, papieru, wchodzi w skład środków dezynfekujących
Co nam robi?
Silnie drażniący drogi oddechowe, trujący dla zwierząt i roślin (także smacznego)
E221
Nazwa chemiczna: Siarczyn sodu
W czym jest?
Pieczywo (polepszacz), produkty zawierające żółtka jaj, sałatki, piwa, karmele
Inne: wybielanie, dezynfekcja, konserwacja, utrwalacze i wywoływacze fotograficzne, środek redukujący ścieki
Co nam robi?
Reakcje alergiczne, blokuje wchłanianie się witamin oraz obniża zawartość witamin w produktach („złodziej witamin”, szczególnie witaminy B12)
E222
Nazwa chemiczna: Wodorosiarczyn sodu
W czym jest?:
Przeciery owocowe i warzywne, soki, dżemy, galaretki, żelatyna, wina, piwo, chrzan, majonezy, sosy
Po wpływem temperatury wydziela się z niego trujący dwutlenek siarki.
Co nam robi?
Podrażnienie dróg oddechowych, duszności, kaszel, pieczenie przełyku i ust, . Obniża zawartość witamin w produktach.
E223
Nazwa chemiczna: Pirosiarczyn sodu
W czym jest?
Winiarstwo, piwowarstwo, przetwory owocowo-warzywne
Co nam robi?
Reakcje alergiczne, obniżenie zawartości witamin w produktach
E224
Nazwa chemiczna: Pirosiarczyn potasu
W czym jest?
Winiarstwo, piwowarstwo, przetwory owocowo-warzywne
Inne: bielenie słomy, odczynniki fotograficzne, farbiarstwo
Co nam robi?
Reakcje alergiczne, obniżenie zawartości witamin w produktach
E226
Nazwa chemiczna: Siarczyn wapnia
W czym jest?:
Bielenie cukru, przetwory owocowe (przeciery, konserwy)
Co nam robi?
Ataki astmy, alergie, podrażnienie skóry. Obniża zawartość witamin i ogranicza ich wchłanianie
E230
Nazwa chemiczna: Bifenyl
W czym jest?:
Owoce cytrusowe (środek do impregnowania skórek, insekto- i grzybobójczy)
Co nam robi?
Alergie, zaburzenie pracy skóry, pokrzywki, pieczenie okolic ust (w przypadku niedokładnego umycia)
E231
Nazwa chemiczna: Ortofenylofenol
W czym jest?
Owoce cytrusowe (środek do impregnowania skórek, insekto- i grzybobójczy)
Co nam robi?
Alergie, zaburzenie pracy skóry, pokrzywki, pieczenie okolic ust (w przypadku niedokładnego umycia)
E232
Nazwa chemiczna: ortofenylofenolan sodu
W czym jest?:
Owoce cytrusowe (środek do impregnowania skórek, insekto- i grzybobójczy)
Co nam robi?
Alergie, zaburzenie pracy skóry, pokrzywki, pieczenie okolic ust (w przypadku niedokładnego umycia)
E249
Nazwa chemiczna: azotyn potasu
W czym jest?:
Mięsa, wędliny, ryby, konserwy, przetwory mięsne i rybne
Co nam robi?
Nowotwory, alergie, astma, zawroty głowy, zaburzenia behawioralne
E250
Nazwa chemiczna: azotyn sodu
W czym jest?
Mięsa, wędliny, ryby, konserwy, przetwory mięsne i rybne
Co nam robi?
Nowotwory, alergie, astma, zawroty głowy, zaburzenia behawioralne, niebezpieczny u osób cierpiących na nadciśnienie, ogranicza transport tlenu przez krew, może powodować zapalenie nerek
E251
Nazwa chemiczna: Azotan sodu
W czym jest?
Wędliny, mięsa, sery, ryby, konserwy, przetwory mięsne i rybne
Co nam robi?
Problemy oddechowe, duszności, sinienie, zaburzenia behawioralne, stany zapalne nerek. Niebezpieczne dla osób cierpiących na nadciśnienie.
E252
Nazwa chemiczna: Azotan potasu
W czym jest?
Wędliny, mięsa, sery, ryby, konserwy, przetwory mięsne i rybne
Co nam robi?
Problemy oddechowe, duszności, sinienie, zaburzenia behawioralne, stany zapalne nerek. Niebezpieczne dla osób cierpiących na nadciśnienie.
E239
Nazwa chemiczna: Urotropina (zakazana w Nowej Zelandii, Australii, USA)
W czym jest?
Sery, konserwy rybne, kawior, marynowane śledzie i inne ryby
Inne: składnik leków przeciw zakażeniom dróg moczowych; składnik paliw turystycznych, substrat do produkcji żywic (bakelitu)
Co nam robi?
Nowotwory, działanie mutagenne – należy UNIKAĆ jak ognia